Rusya’nın Avrupa’daki Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşması’ndan (AAKKA) resmi olarak çekilmesinin ardından taraf olan NATO ülkeleri de anlaşmayı askıya aldı. Soğuk Savaş dönemini sona erdiren temel anlaşmalardan biri olan AKKA, 1990 yılında aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 16 NATO üyesi ve 6 Varşova Paktı üyesi tarafından imzalandı. Rusya, Batılı ülkelerin Avrupa’da konvansiyonel silah ve mühimmat kullanımını sınırlayan anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle 2007 yılında AKKA’yı askıya almıştı.
Rusya’nın gece yarısı AKKA’dan resmen çekilmesinin ardından NATO’dan kınama mesajı geldi. NATO’nun ana siyasi karar organı olan Kuzey Atlantik Konseyi’nden yapılan açıklamada, “Rusya’nın son adımının, Avrupa-Atlantik güvenliğini sistematik olarak aşındıran eylemlerinin son örneği olduğu” ve Rusya’nın kuralları aşındırmaya devam ettiği belirtildi. dayalı uluslararası düzen.
Açıklamada, “AKKA’nın Avrupa-Atlantik güvenlik mimarisindeki kilit rolü teyit edilirken, Müttefik Devletlerin anlaşmaya bağlı kalması ve Rusya’nın anlaşmaya bağlı kalmaması sürdürülebilir olmayacaktır. Sonuç olarak Müttefik Devletler, Taraflar, AKKA Anlaşması’nın işleyişini gerektiği ölçüde izleyecek ve haklarını ve vatanlarını koruyacaklardır.” “Uluslararası hukuka uygun. Bu, tüm NATO müttefikleri tarafından tam olarak desteklenen bir karardır.”
Türk Dışişleri: Tüm taraflarla temaslarımızı sürdüreceğiz
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Rusya’nın kararının üzüntüyle karşılandığı belirtilerek şöyle denildi: “Rusya’nın AKKA’dan çekilme kararı 7 Kasım 2023’te yürürlüğe girdiğinden bu yana bu maalesef pratikte imkansız hale geldi. Diğer taraf devletlerin de Antlaşma’yı anlamlı bir şekilde uygulamaları için ülkemiz, “Bu koşullar altında NATO Müttefiki, diğer AKKA Taraf Devletleriyle birlikte Antlaşma’nın uygulanmasını gerekli bir süre boyunca askıya almak zorunda kaldı.”
Bu kararın esas itibarıyla geri döndürülebilir olduğuna işaret edilen açıklamada, “Alt bölgesel sistemiyle askeri güçler arasında istikrar, şeffaflık ve öngörülebilirlik sağlayan, hukuki açıdan bağlayıcı bir kuruluş olan AKKA’nın temellerine ve temel ilkelerine duyulan ihtiyaç” ifadelerine yer verildi. kanat rejimi ve sayısal sınırlamalar devam ediyor. Önümüzdeki dönemde Avrupa güvenlik mimarisine “İhtiyaç duyulabilecek güncelleme ancak bu temeller üzerine inşa edilebilir. Bu doğrultuda ilgili tüm taraflarla konuyla ilgili temaslarımızı sürdüreceğiz.”
ABD: NATO’nun savunma kapasitesi artacak
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, AKKA Anlaşması’ndan kaynaklanan yükümlülüklerin askıya alınmasının “askeri planlama, konuşlandırma ve tatbikatları etkileyen kısıtlamaları ortadan kaldırarak NATO’nun caydırıcılık ve savunma kapasitesini güçlendireceğini” söyledi.
NATO verilerine göre müttefik ülkeler, AKKA uyarınca aralarında tank, top ve savaş helikopterlerinin de bulunduğu 100 bin silah ve mühimmatı imha etti.
Almanya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, müttefiklerin anlaşmadan çekilmediği vurgulanarak, “Rusya’nın tutumunda köklü bir değişiklik olması durumunda AKKA’nın yeniden devreye sokulmasının hâlâ mümkün olduğu” kaydedildi. Açıklamada ayrıca Almanya’nın, silah sistemlerine ilişkin Antlaşma’da öngörülen ulusal sınırlara uymaya devam etmek istediği de belirtildi.
AFP,rtr,DW/BK,JD
