Norveç gece yarısı itibarıyla Filistin’i resmi olarak tanıma kararını yürürlüğe geçirdi. Gün içinde İspanya ve İrlanda da tanıma kararlarını uygulamaya başlayacak. Üç ülkenin bu hamlesi İsrail’in Gazze’de Hamas’la olan savaşında ateşkes sağlama çabalarını hızlandırma amacını taşıyor. Birleşmiş Milletler (BM) üyesi 193 ülkeden 144’ü Filistin devletini tanıyor.
Üç Avrupa ülkesinden ilk açıklama bir hafta önce Norveç’ten gelmişti. Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, iki devletli çözümün İsrail’in de çıkarına olduğunu belirterek tanıma kararının bunu mümkün kılabileceğini belirtmişti.
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, Brüksel’de yaptığı açıklamada “Filistin devletini tanımak, Filistin halkı için adaletle ilgilidir” demişti ve bu kararın bölgede barışa ulaşmak için kesinlikle gerekli olduğunun altını çizmişti.
Norveç hem Filistin’le hem İsrail’le yakın
Norveç’in Filistin’in yanı sıra İsrail ile yakın ilişkileri bulunuyor. Avrupa Birliği (AB) üyesi olamayan Norveç uzun yıllardır bağımsız Filistin devleti fikrini destekliyor.
Üç ülke bu hamlesiyle diğer Avrupa Birliği üyesi ülkeleri de bu doğrultuda bir karar almaya yönelik teşvik etmeyi hedefliyor.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, 22 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, bu kararı vererek diğer batılı ülkelerin de bu yolu izlemesini umduklarını, ne kadar çok ülke bu kararı verirse ateşkesi empoze etmek için o kadar çok güce sahip olacaklarını söylemişti.
İspanya ve İrlanda, 27 üyeli Avrupa Birliği’nde Filistin devletini tanıyan en büyük ve siyasi açıdan en etkili ülkeler oldu.
İngiltere, Avustralya’nın yanı sıra AB ülkeleri Malta ve Slovenya da benzer bir adım atabileceklerini belirtmişti.
İsrail: Bu karar Hamas’ı ödüllendirmek
İsrail üç ülkenin bu kararına tepki göstermiş, İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, kararların “İran ve Hamas’ı ödüllendirmek” anlamına geldiğini söylemişti. İsrail büyükelçilerini Norveç, İspanya ve İrlanda’dan çekme kararı almıştı.
İsrail bunun yanı sıra İspanya’nın Batı Şeria’daki Filistinlilere konsolosluk hizmeti vermesini engellemiş ve İspanya’yı Hamas’a yardım etmekle suçlamıştı. İspanya buna yanıt olarak Gazze’de yaşananları “gerçek bir soykırım” olarak nitelendirerek eleştirilerini artırmıştı.
Fransa Filistin devletini tanımak için doğru zaman olmadığını ifade ederken Almanya da iki devletli çözümün yalnızca diyalog yoluyla sağlanabileceği konusunda ısrar ediyor.
Gazze savaşından önce ABD ve birçok Avrupalı devlet, Filistin’i tanımak için İsrail’le bir barış anlaşmasını şart koşuyordu.
İsveç, Filistin’i devlet olarak tanıyan ilk AB ülkesi. 2014 yılında bu kararı alan İsveç’in ardından Bulgaristan, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti Macaristan, Polonya ve Romanya da Filistin’i devlet olarak tanımıştı.
DW Türkçe’ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?
AFP, Reuters / EÇ, TY
